Μαστιχοχώρια
Χωριά φτιαγμένα από μαστίχα!
Στα Μαστιχοχώρια θα ανακαλύψετε το πιο μυθικό κομμάτι της Χίου, ξακουστό στα πέρατα της Γης για το μονάκριβό τους προϊόν, τη μαστίχα! Η μαστίχα γίνεται διάσημη από τους περιηγητές που επισκέπτονται τη Χίο ήδη από το 10ο αιώνα. Στο πέρασμα των χρόνων θα ταξιδέψει σε ολόκληρο τον κόσμο, από τα τραπέζια της υψηλής κοινωνίας των Ρωμαίων μέχρι τα εργαστήρια των Αράβων ιατρών και από τα μοναστήρια των φραγκισκανών μοναχών μέχρι τα ανδαλουσιανά μαγειρεία και τα χαρέμια των Οθωμανών. Όλοι θα υποκλιθούν στο άρωμά της και στην ιδιαιτερότητά της.
Περιηγηθείτε σε ένα μεσαιωνικό σύμπλεγμα οικισμών του οποίου η γέννηση ανάγεται στα μέσα του 14ου αιώνα όταν χτίστηκε από τους Γενοβέζους κατακτητές για να στεγάσουν τις οικογένειες των καλλιεργητών της μαστίχας και των αρχόντων που εκμεταλλεύονταν τα έσοδα. Θαυμάστε την υποδειγματική τους αρχιτεκτονική που εξασφάλιζε προστασία από τους πειρατές που λεηλατούσαν το Αιγαίο: η διάταξη των οικισμών είχε φρουριακή μορφή και ήταν κτισμένοι σε σημεία αθέατα από τη θάλασσα. Στο κέντρο τους υπήρχε ο πύργος και ολόγυρα από αυτόν ήταν κτισμένα τα σπίτια. Τα εξωτερικά σπίτια (τα οποία αρχικά δεν είχαν πόρτες και παράθυρα) ήταν αυτά που σχημάτιζαν το αμυντικό τείχος, ενώ στους λιθόστρωτους δρόμους υπήρχαν πολλά αδιέξοδα για να αποπροσανατολίζουν τους επίδοξους εισβολείς.
Από τα 24 Μαστιχοχώρια σήμερα τα πιο καλοδιατηρημένα είναι όσα δεν υπέστησαν μεγάλες ζημιές από τον καταστρεπτικό σεισμό του 1881. Τα Μεστά, το Πυργί, οι Ολύμποι, η Καλαμωτή, η Βέσσα, τα Πατρικά, το Βουνό, η Ελάτα και η Κοινή είναι μερικοί από τους πιο σημαντικούς μεσαιωνικούς οικισμούς στην Ελλάδα. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί σημαντική κατασκευαστική δραστηριότητα σε όλα τα Μαστιχοχώρια, με σκοπό την αναστήλωση και αναπαλαίωση εκπληκτικών πέτρινων σπιτιών.
Χαθείτε στα στενά καλντερίμια των Μεστών με τις πετρόκτιστες οχυρώσεις, τις καμάρες και τα τόξα που σαν γέφυρες ενώνουν τα αντικριστά σπίτια και νιώστε τη μεσαιωνική ατμόσφαιρα να σας αγκαλιάζει. Θαυμάστε στο Πυργί τα «ξυστά» στις προσόψεις των σπιτιών, μια τεχνική σκαλίσματος γεωμετρικών μοτίβων σε γύψο. Αυτή η τεχνική, που θυμίζει το ιταλικό sgraffito, έναν τύπο διακόσμησης που πηγάζει από τη Γένοβα, κάνει το Πυργί πραγματικά μοναδικό.
Εναλλακτικά, περιηγηθείτε στα Αυγώνυμα που σκαρφαλωμένα σε μια πλαγιά θα σας μαγέψουν προσφέροντας απλόχερα το ομορφότερο δώρο τους: μια υπέροχη θέα στο πέλαγος και στα γειτονικά Ψαρά. 31 χλμ. νότια της πόλης της Χίου βρίσκεται ένα ακόμα μεσαιωνικό χωριό, οι Ολύμποι. Τα υπέροχα σπίτια του, ενωμένα σαν αλυσίδα, αποτελούσαν το μεγάλο τείχος του, ενώ τα στενά καλντερίμια μαρτυρούν τη μεσαιωνική του προέλευση δημιουργώντας μια έντονη ανάμνηση Βυζαντίου.
Στο κέντρο του Δήμου Μαστιχοχωρίων βρίσκεται το κεφαλοχώρι Καλαμωτή, ένα παραδοσιακό χωριό με διώροφα πέτρινα σπίτια, σκαλιστές πόρτες και στενά δρομάκια. Η Καλλιμασιά είναι ένα από τα μεγαλύτερα Μαστιχοχώρια του νησιού, που δυστυχώς όμως το 1881 καταστράφηκε ολοσχερώς από το μεγάλο σεισμό. Μέσα στο χωριό συναντάει κανείς υπολείμματα από μεσαιωνικούς πύργους, μεγαλοπρεπείς εκκλησίες, θορυβώδες πλατείες και καλοσυνάτους χωρικούς. Μην ξεχνάτε τέλος ότι στα Μαστιχοχώρια μπορείτε να παρακολουθήσετε την πανάρχαια διαδικασία παραγωγής της μαστίχας, η οποία συνεχίζεται σχεδόν απαράλλακτη τα τελευταία 2.500 χρόνια.
