Ένας από τους πιο αρχαίους δρόμους στην ιστορία, με τεράστια εμπορική αλλά και πολιτιστική αξία, ο Δρόμος του Μεταξιού, έχει ισχυρούς δεσμούς με την Ελλάδα, η οποία χάρη στην προνομιακή γεωστρατηγική της θέση αποτέλεσε σταυροδρόμι των ταξιδιωτών στο διάβα του. Η πιο σημαντική ιστορική σύνδεση ανάμεσα στην Ελλάδα και του Δρόμου του Μεταξιού, είναι αυτή του Μεγάλου Αλεξάνδρου (356-323π.χ.).

Στο πέρασμα των αιώνων, ο Δρόμος του Μεταξιού “προίκισε” τις περιοχές της χώρας μας, οι οποίες ήταν συνδεδεμένες μαζί του μέσα από χερσαία και θαλάσσια δρομολόγια, με μια ιδιαίτερη κληρονομιά και ένα τεράστιο πολιτιστικό απόθεμα.

Ελάτε, λοιπόν, να γνωρίσουμε τις περιοχές - ορόσημο του Δρόμου του Μεταξιού στην Ελλάδα.

Σουφλί



Βρίσκεται στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και θεωρείται η κατεξοχήν πόλη του μεταξιού της Ελλάδας. Εδώ λειτουργούν τρία μουσεία που σχετίζονται με το Δρόμο του Μεταξιού:Το Μουσείο Τέχνης Μεταξιού, το Μουσείο Μετάξης του Π.Ι.Ο.Π. (Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς) και το Λαογραφικό Μουσείο “Τα Γνάφαλα”.

Όλα τα μουσεία έχουν εκθέσεις που αναφέρονται στην ιστορία του μεταξιού στο Σουφλί και αναδεικνύουν τη σημαντική πολιτιστική κληρονομιά που συνδέει την πόλη με το Δρόμο του Μεταξιού. Το μετάξι που παράγεται στο Σουφλί είναι υψηλής ποιότητας. Σήμερα σχεδόν 30 τόννοι κουκούλια παράγονται στον Έβρο, τα περισσότερα από τα οποία εξάγονται με δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης καθώς η ζήτηση για προϊόντα από μετάξι σε όλο τον κόσμο αυξάνεται κατά την τελευταία δεκαετία. Κατά την επίσκεψή σας μπορείτε να προμηθευτείτε τοπικά προϊόντα με βάση το μετάξι, τα οποία θεωρούνται πολύ υψηλής ποιότητας.

Κεντρική Μακεδονία

Όταν επισκεφτείτε την πρωτεύουσα του βορρά, τη Θεσσαλονίκη, μην παραλείψετε να γευτείτε την τοπική γαστρονομία που, επί τον πλείστον, έχει επιρροές από την πολιτιστική αλληλεπίδραση μεταξύ των άλλων χωρών του Δρόμου του Μεταξιού, αφού η πόλη υπήρξε σημαντικός εμπορικός κόμβος, όχι μόνο για το μετάξι, αλλά και για τα μπαχαρικά, όπως επίσης και άλλων γαστρονομικών θησαυρών της Δύσης και της Ανατολής.

Κάντε μια βόλτα μέχρι την Πυλαία, το όμορφο προάστιο της Θεσσαλονίκης, για να δείτε το παλιό μεταξουργείο Μπενουζίλιο ή μια εκδρομή μέχρι τη Γουμένισσα (69 χλμ. ΒΔ), όπου βρίσκεται η μεταξοβιομηχανία “Χρυσάλις”, ένα διατηρητέο κτιριακό συγκρότημα που χρονολογείται στις αρχές του 20ου αιώνα.

Δυτική Μακεδονία



Επισκεφθείτε την Κοζάνη, όπου παράγεται ο κρόκος, το “κόκκινο χρυσάφι” της ελληνικής γης, το οποίο κατατάσσεται στις καλύτερες ποικιλίες σαφράν παγκοσμίως!

Ο ελληνικός κρόκος ήταν ένα από τα κύρια προϊόντα που διακινούνταν προς τη Κίνα μέσω του Βόρειου τμήματος του Δρόμου του Μεταξιού. Σήμερα, χρησιμοποιείται μεταξύ άλλων ως πρώτη ύλη σε φαρμακευτικά σκευάσματα, στη βιομηχανία τροφίμων και ποτών, στην “υπηρεσία” της ομορφιάς κ.ά. Μην παραλείψετε μια επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο, όπου στην Έκθεση Φυσικής Ιστορίας θα ανακαλύψετε πολλά περισσότερα για τον κρόκο και όχι μόνο.

Θεσσαλία



Η όμορφη πόλη του Βόλου ήταν επίσης συνδεδεμένη με τον ελληνικό Δρόμο του Μεταξιού. Αδιάψευστο μάρτυρα της ιστορίας του αποτελεί το ανακαινισμένο εργοστάσιο μεταξιού με το μικρό μουσείο στο χώρο του. Από τα ονομαστά χωριά του Πηλίου, η Μακρυνίτσα, βασιζόμενη στην τοπική παραγωγή μεταξοσκώληκα, αποτέλεσε κομβικό εμπορικό σημείο στα Βαλκάνια, ενώ η Πορταριά ήταν μέχρι και τον περασμένο αιώνα διάσημη για τα μεταξωτά μαντίλια και τις μεταξωτές κλωστές. Εάν είστε λάτρεις της περιπέτειας και των αυθεντικών εμπειριών, μην παραλείψετε μια επίσκεψη στο Μεταξοχώρι, παραδοσιακό οικισμό κοντά στην Αγιά της Λάρισας. Όπως δηλώνει και το όνομά του, σχεδόν όλοι οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνταν με την καλλιέργεια του βαμβακιού και την εκτροφή του μεταξοσκώληκα.

Αττική

Μία επίσκεψη στην Αθήνα, στο ιστορικό της κέντρο και στα αρχαία μνημεία της, θα κάνουν το ταξίδι σας αξέχαστο. Για την απόλυτη τοπική εμπειρία όμως, επισκεφθείτε το Μεταξουργείο, από τις ανερχόμενες “hipster” γειτονιές της Αθήνας και κέντρο παραγωγής μεταξιού της ελληνικής πρωτεύουσας. Η Ελληνική Εταιρεία Μεταξιού ιδρύθηκε το 1854 στο Μεταξουργείο και η ονομασία του οφείλεται στο εργοστάσιο επεξεργασίας μεταξιού με τις καλύτερες εγκαταστάσεις εκείνης της εποχής.

Πελοπόννησος



Η Καλαμάτα είναι ένας από τους πιο δραστήριους παραγωγούς μεταξιού στην Ελλάδα. Σημείο αναφοράς εξάλλου αποτελούν μέχρι σήμερα τα μεταξωτά μαντήλια. Επισκεφθείτε την πόλη και το Μοναστήρι του Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης, που είναι ευρέως γνωστό για τη σηροτροφία και την επεξεργασία του μεταξιού.

Η Καλαμάτα είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα που αποδεικνύει τον συνεχή διάλογο του Δρόμου του Μεταξιού με τον πολιτισμό, τη θρησκεία, τον τρόπο ζωής και το εμπόριο.

Νησιά του Αιγαίου



Οι θαλάσσιες διαδρομές του Δρόμου του Μεταξιού συνέδεσαν πολλά νησιά και την ηπειρωτική χώρα και διαμόρφωσαν, σε μεγάλο βαθμό, τον πολιτισμό που συναντούμε σήμερα. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τον Karl (2014), η σηροτροφία στη Χίο ξεκίνησε από τους Γενουάτες ήδη από τον δέκατο πέμπτο αιώνα. Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, η Παμφίλη, από το νησί της Κω, ήταν η πρώτη που επινόησε την ύφανση του νήματος, ξετυλίγοντας το μετάξι από το κουκούλι του μεταξοσκώληκα, γεγονός που έδωσε στην Κω το εμπορικό μονοπώλιο μεταξιού για περίπου 500 χρόνια.